Cách chữ ký số và Blockchain trở thành bộ đôi “bất bại”

Thực tế, trên thế giới, việc có những lỗ hở trong bảo mật dữ liệu, gian lận trong các giao dịch có thể gây thiệt hại hàng tỷ USB mỗi năm cho các doanh nghiệp. Riêng trong năm 2021, Hoa Kỳ đã ghi nhận mức thiệt hại lên đến 5,8 USD.

Để giải quyết hiệu quả những rủi ro này, giải pháp sáng tạo như công nghệ Blockchain và chữ ký số đã ra đời giúp các doanh nghiệp. Các công nghệ tiên tiến này mang tính xác thực và bảo mật cao trong các giao dịch, bảo vệ quyền lợi cho người sử dụng.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về chữ ký số và công nghệ blockchain, khám phá cách mà chúng có thể giúp giảm thiểu các rủi ro, rò rỉ bảo mật thông tin, lưu trữ dữ liệu an toàn.

Chữ ký số là gì?

Chữ ký số đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tính toàn vẹn và an ninh của các giao dịch, tin nhắn và dữ liệu nhạy cảm. Đặc biệt, tại Việt Nam, chữ ký số là công cụ quan trọng giúp các doanh nghiệp thực hiện các giao dịch kinh doanh, xử lý các thủ tục hành chính, dịch vụ công, xuất hoá đơn điện tử,... khi được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực ngành nghề, như: y tế, giáo dục, tài chính - ngân hàng,...

Khái niệm chữ ký số, ra đời vào cuối thế kỷ 20, được xây dựng dựa trên nguyên tắc Mã hóa khóa công khai. Tuy nhiên, phải đến những năm 1990, công nghệ này mới được triển khai rộng rãi trong các hệ thống khác nhau. Tầm quan trọng của chữ ký số ngày càng được khẳng định khi nhu cầu về giải pháp bảo mật dữ liệu ngày càng gia tăng.

Các hệ thống công nghệ truyền thống còn tồn tại nhiều hạn chế trong việc theo dõi hiệu quả các giao dịch trực tuyến. Chính điều này đã thúc đẩy sự phát triển của các hệ thống tối ưu, đáp ứng yêu cầu quản lý giao dịch tài chính và xử lý tài liệu quan trọng với chữ ký điện tử (eSignatures).

Công nghệ Blockchain là gì?

Công nghệ blockchain ra đời từ năm 1991 do Stuart Haber và W. Scott Stornetta giới thiệu. Tuy nhiên, đến năm 2008, công nghệ này mới thực sự được ứng dụng rộng rãi khi Satoshi Nakamoto tạo ra Bitcoin.

Về cơ bản, blockchain là một cơ sở dữ liệu mạnh mẽ để lưu trữ thông tin. Dữ liệu được lưu trữ trong các cơ sở dữ liệu blockchain rất khó để chỉnh sửa hoặc xâm nhập, đảm bảo tính bền vững và tăng cường an ninh.

Điểm nổi bật của blockchain là cấu trúc cơ sở dữ liệu độc đáo hoạt động như một mạng phi tập trung được chia sẻ giữa nhiều máy tính. Tính phi tập trung này giúp tăng cường an ninh và giảm nguy cơ gian lận.

Blockchain khá đơn giản. Nó là một chuỗi các bản ghi dữ liệu có dấu thời gian liên kết với nhau, tạo thành 'chuỗi'. Để thực hiện giao dịch, một mã băm của giao dịch trước được ghi lại và khóa công khai của người nhận được người ký sử dụng cùng với khóa cá nhân của mình. Tất cả các giao dịch yêu cầu người ký có khóa cá nhân của họ; nếu không có, giao dịch không thể thực hiện được.

Mục tiêu của blockchain là thay thế một bên thứ ba đáng tin cậy (bao gồm cả nhu cầu về cơ quan chứng nhận) và ngăn chặn bất kỳ ai quay lại để chỉnh sửa nếu đã thay đổi một mục.

Cách hoạt động của công nghệ blockchain

Blockchain khác biệt so với hệ thống ngân hàng truyền thống ở cách lưu trữ dữ liệu tại nhiều vị trí khác nhau. Cách lưu trữ phân tán này đảm bảo dữ liệu được sao lưu và chia sẻ giữa tất cả các bên tham gia, ngăn chặn độc quyền thông tin.

Để thêm thông tin mới vào blockchain, một cơ chế đồng thuận như chuỗi khối sử dụng bằng chứng công việc (Proof of Work - PoW) hoặc chứng cổ phần (Proof of Stake - PoS) được yêu cầu. Cơ chế này giống như một hệ thống bỏ phiếu, thiết lập thỏa thuận giữa các bên tham gia.

Khi đồng thuận được đạt, dữ liệu được ghi nhận trong một “khối”. Việc thay đổi một khối gần như không thể thực hiện được do cần phải thay đổi mã hash (hàm băm) của giao dịch.

Kết hợp chữ ký số và blockchain để giảm thiểu gian lận

Chữ ký số và blockchain khi kết hợp sẽ mang lại giải pháp toàn diện, nâng cao độ an toàn và tính đáng tin cậy trong các giao dịch kỹ thuật số. Blockchain đảm bảo tính minh bạch, không thể sửa đổi và cơ chế đồng thuận, trong khi chữ ký số đóng vai trò xác minh tính xác thực và đảm bảo toàn vẹn dữ liệu.

Chữ ký số là công cụ kiểm soát quan trọng trong chiến lược bảo mật, sử dụng các thuật toán mã hóa phức tạp và chứng thư số để chống giả mạo dữ liệu. Trong khi đó, blockchain bổ trợ bằng cách hoạt động như một sổ cái phân tán, cho phép:

• Sử dụng nhiều chữ ký
• Tạo dấu vân tay và/hoặc dấu thời gian
• Phân phối thông tin qua nhiều hệ thống thay vì một máy chủ tập trung

Đặc biệt, blockchain hỗ trợ mạnh mẽ khái niệm "proof-of-work", đảm bảo rằng các giao dịch không thể sửa đổi hoặc xóa bỏ, góp phần nâng cao an ninh dữ liệu. Điểm nổi bật nhất là khả năng sử dụng khóa riêng tư an toàn, giúp chữ ký số dựa trên blockchain đạt độ bảo mật cao nhất.

Tuy nhiên, việc công khai giao dịch có thể khiến các tổ chức e ngại trong các trường hợp yêu cầu bảo mật nghiêm ngặt. Với cơ chế khóa riêng giữa các bên được phê duyệt, blockchain giúp duy trì tính riêng tư trong khi vẫn đảm bảo an ninh, khiến nó trở thành giải pháp lý tưởng cho mọi loại giao dịch dữ liệu.

Dù các giao dịch cực kỳ an toàn và gần như không thể bị giả mạo, chúng cũng đồng thời công khai. Mặc dù tính minh bạch có thể là một giấc mơ đối với kiểm toán viên, thiếu sự riêng tư có thể ngăn cản các tổ chức áp dụng hoàn toàn blockchain trong các tình huống đòi hỏi tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về bảo mật.

Các giao dịch dữ liệu chỉ có thể được duy trì bởi các bên đã được phê duyệt thông qua khóa riêng giữa người ký và người nhận. Điều này làm cho chữ ký số dựa trên blockchain trở thành lựa chọn khả thi cho mọi loại giao dịch dữ liệu

Lợi ích của việc sử dụng chữ ký số và blockchain

• Giảm rủi ro gian lận: Sử dụng chữ ký số và blockchain có thể phát triển các hệ thống phát hiện và ngăn chặn gian lận từ xa, giúp nhanh chóng phát hiện các hành vi đáng ngờ.
• Toàn vẹn dữ liệu: Hệ thống sổ cái minh bạch của blockchain đảm bảo rằng các giao dịch đã ghi nhận không thể thay đổi nếu không có sự đồng thuận.
• Tin cậy và minh bạch: Sự kết hợp giữa blockchain và chữ ký số thúc đẩy niềm tin giữa các bên tham gia thông qua các giao dịch minh bạch, có thể kiểm tra và giảm khả năng gian lận.
• An ninh cao: Công nghệ blockchain xuất sắc trong việc bảo vệ dữ liệu và giao dịch nhờ vào quy trình xác thực chặt chẽ.
• Tăng hiệu quả và giảm chi phí: Sử dụng blockchain và chữ ký số giúp tiết kiệm chi phí so với các phần mềm giám sát truyền thống.

Kết luận

Sự kết hợp giữa chữ ký số và công nghệ blockchain là bước tiến quan trọng trong việc ngăn chặn gian lận, tăng cường niềm tin và tạo môi trường giao dịch an toàn cho doanh nghiệp.

Tài liệu tham khảo:

https://www.lightico.com/blog/how-esignatures-blockchains-can-work-together/ 

https://blog.signnow.com/digital-signatures-and-blockchain-technology-mitigate-fraud-risks/